Giới thiệu về bọ ú - Guinea Pig (Phần 1)

Bọ ú hay còn gọi chuột lang có tên khoa học là Cavia Porcellus, là một loài gặm nhắm thuộc họ Caviidae và chi Cavia. Mặc dù có tên tiếng Anh là Guinea Pig, nhưng chúng không hề có bất cứ mối liên quan nào đến gia đình lợn. Chúng có nguồn gốc từ dãy núi Andes.

 

Thú cưng bọ ú

Bọ ú đóng một vai trò quan trọng trong nền văn hoá dân gian của nhiều dân bản địa Nam Mỹ, một nguồn thực phẩm giàu dinh dưỡng. Bên cạnh đó, chúng còn đóng góp vào y học dân gian nơi này và một số nghi lễ tôn giáo của cộng đồng. Ngày nay, một phần nhỏ trong số chúng vẫn được sử dụng làm vật mẫu trong các phòng thí nghiệm. Vào những năm 1960, những nỗ lực đã được thực hiện nhằm ngặn chặn việc sử dụng loài thú cưng dễ thương này làm thực phẩm. Trong xã hội phương Tây, chúng được du nhập vào, bởi các thương nhân châu Âu trong thế kỷ 16. Chính với bản tính ngoan ngoãn, sức sống cao, dễ chăm sóc mà chuột lạng lại trở thành một loài vật nuôi phổ biến. Với sự chăm sóc và bàn tay tài hoa của con người, các loại bọ ú có nhiều màu sắc khác nhau đã được lai tạo ra.

Lịch sử hình thành và phát triển:

Những con bọ ú được thuần hoá lần đầu tiên vào khoảng 5000 năm trước Công nguyên, để làm thực phẩm cho các bộ lạc ở vùng núi Andes cua khu vực Nam Mỹ (phần phía nam Colombia, Ecuador, Peru và Bolivia ngày nay). Một số tượng bọ ú có niên đại từ 500 trước Công nguyên đến 500 năm sau Công nguyên đã được khai quật ở một số di chỉ khảo cổ của Peru và Ecuador. Người Moche của Peru cổ đại tôn thờ động vật và thường mô tả bọ ú trong các bức vẽ của họ. Guinea pig liên quan rất nhiều đến truyền thống văn hoá dân gian, chúng cũng được sử dụng để làm vật liệu chữa một số chứng bệnh như: vàng da, thấp khớp, viêm khớp.

Guinea Pig lông dài

Những thương nhân người Anh, Hà Lan và Tây Ban Nha đã mang chúng về châu Âu. Từ đây, chúng nhanh chóng trở thành một loại vật nuôi phổ biến  trong giới thượng lưu nơi đây, nữ hoàng Elizabeth I cũng đã từng nuôi chúng. Bên cạnh đó, chúng cũng ngày càng gia tăng sự có mặt của mình không chỉ trong phương diện làm vật nuôi mà còn đóng góp vào văn học. Có khá nhiều tác phẩm văn học nhắc đến loài thú cưng dễ thương này. Cùng với sự ra đời của tivi, bọ ú cũng góp mặt vào một số chương trình và phim ảnh: Biệt đội chuột lang chẳng hạn…

Tập tính, môi trường sống:

Không giống như tắc kè hoa hay nhím kiểng, cỏ là thức ăn chính của chúng, nhưng không phải loại cỏ nào chúng cũng có thể ăn được. Loại cỏ mà chúng khoái ăn nhất là cỏ Timothy. Bộ răng hàm đặc biệt thích hợp để nghiền thức ăn và luôn phát triển tiên tục trong suốt cuộc đời chúng. Có một điều mà các bạn hẳn sẽ rất ngạc nhiên, guinea pig cũng bổ sung chế độ ăn uống bằng cách tự ăn phân (oẹ). Giống như con người, nhưng không giống một số động vật có vú khác, bọ ú không có khả năng tự tổng hợp vitamin C cho cơ thể. Vì vậy, cần phải cung cấp các loại thực phẩm có chứa vitamin C cho chúng. Nếu không cung cấp đủ vitamin C cho chúng, chúng có thể dễ dàng bị tử vong do còi xương, lương vitamin C hằng ngày cho chúng nên vào khoảng 10mg. Bên cạnh thực phẩm là cỏ, chúng có thể ăn một số loại thực vật khác như: bông cải xanh, táo, bắp cải, cà rốt, cần tây…

Chuột lang được tìm thấy trên nhiều đồng cỏ. Chúng sống theo từng “hộ gia đình”. Chúng di chuyển theo từng nhóm nhỏ để cùng chia sẻ với nhau những khóm cỏ bổ béo và những khảm thực vật đầy hấp dẫn. Không giống với cái tên của chúng, chúng không hề đào hang mà chúng lại tái sử dụng hang của một số động vật khác bỏ đi. Chúng thường đi kiếm ăn vào lúc bình minh hoặc hoàng hôn để tránh sự truy bắt của các động vật ăn thịt. Những con đực cũng có cơ chế dung nước tiểu để đánh dấu lãnh thổ. Khi bị xâm phạm lãnh thổ, chúng sẽ cố xua đuổi con đực đối thủ ra khỏi lãnh thổ của mình.

Còn tiếp…..